®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ
Tp©F¨À© cÉeUÉ @ØÉcFBwÀ© j@ØAv AcÀrK ~oFÉÝ ®TÉóä öÕU |
1940-®ÉÀU sZS ©ÉJÌ @ØÉcFwþ^Ï ÔÞ°ÉA©@ØÕ Þþ@ØÉAr© öÝ ©ZÀSÉ
Ìcf^°þSÉË BfAc©, BfcSÉS^° ©ÉJÌ @ØÉcFBfcÀSÌ ToFwwÀSÌ A°À@Ø
~wþ®Ì öÀhaS | jq ®TÀÝ ©dH @ØAc ®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÝ cÉeUÉ @ØAc©ÉÝ
j@ØAv S©¨S qA¦ÝT ®eÀsÉBS @ØÌÀUS ÔÞ°ÉA©@ØÕ-jÌ TÉoFÀT |
Þ°ÉA©À@ØÌ Þ°OÉÌHÉÌ À®q Às ę̀, ®¨°fW» aÝ °rÀ@ØÌ ~Ao@Ø ~A©nØÉ^ä
öÀÝ sÉcÉÌ ÞÌ ~ÉB ©É ®TÉóä |
Z¨c ®¯ºc© ®¨gÉKq ÞþËT @ØAc AsAS ÀÞþÀTÌ @ØAc©É AUÀZ
@ØÉcFBfcS èd @ØÀÌSAS | ®ÉoÉÌH© P@ØÀrÉÌ R ÀsMcÀSÌ ÀÞþT R AcÀrK©
ÀÞþT-cFË»©É ÀËÀ@Ø @ØAc©É ÀUZÉÌ ~S¨ÀÞþÌHÉ ~ÀS@Ø @ØAcq UÉg @ØÀÌS
| j@ØTÉn ®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÝ R ®¨@ØÉ^ä gÁÉOÉÀs»Ì ~ÉAcg»Éc UÀ£ðÌ
~AcmëÌHfÝ @ØAc©ÉæAU ®ÉoÉÌHgÉÀc BfcS®ewþÉT ®²c^ÎfÝ, AcÀrKgÉÀc
ÀÞþÀTÌ ATUSAcÌö ®²c^ÎfÝ SÝ, ®ÉoÉÌH ~ÀË» ÀÌÉTFÉAxv@ØR SÝ |
®¨gÉK Às ®¨@ØÉ^äÌ @ØAc©É Þ¦ÛÉ-TÉnq ©ÉÌ TÀoF ~®ÉTÉSF ÞþA©gÉ
À°ZÀ© ÀÞÀÝAaÀUS, ©É ©Éq mªÉgÉAc@Ø |
®¨@ØÉ^ä TÉn Acr caÀÌÌ ~A©öþmª BfcSsÉÞS @ØÀÌ, @ØÀÝ@ØAv
~AcmëÌHfÝ ÞCüA½ cÉCÉAUÀ@Ø °ÉS @ØÀÌ À®q OA\UÀrÌ °rÀ@Øq ~@ØÉÀU
ÞþÝÉ© öÀUS | ~SFA°À@Ø cÉCÉAUÌ ÞÌT À®MgÉwF, ®¨@ØÉ^äÌ ÞAÌAO© R
~wþBÞþA©T @ØAc ®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÝ °fW» BfcS oÀÌ ~B®þ @ØAc©ÉÝ
cÉCÉAUBfcSÀ@Ø ®TpXo @ØÌÀUS | ®¨@ØÉ^äÌ @ØËÉ ´À\UZ @ØÌAa, @ØÉÌH
©ÉJÌ ~@ØÉUÞþÝÉÀH cÉeUÉ @ØAc©ÉÌ Às oÉÌÉAv ÞþÉÝ ASAEOí öÀÝ ÀsÀ©
ÞÉÌÀ©É, ®¨gÉÀKÌ @ØAc©ÉÝ ©É BfAc© R Bfc^ä ÀËÀ@Ø ÀwÀa | j@Ø ~ÀË»
®¨gÉÀKÌ @ØAc©ÉÝ ®¨@ØÉ^ä TÌÀHÉ«Ì BfcSUÉg @ØÀÌÀaS |
|
Þ°ÉA©@Ø (ÞþËT
Þþ@ØÉr 1940, Õ@ØAc©É gcSÕ)
| ®¨gÉÀKÌ ÞþËT ~ÉAcg»Éc Às
@ØÀ©ÉvÉ @ØAiS AaÀUÉ ©É c¨IÀ© öÀU °¨q Þkc»®kÌf TöÉ@ØAcÌ
@ØÉcF®pAÄÀ@Ø mëÌH @ØÌÉ ÞþÀÝÉBS | Ìcf^°þSÉË èo¨ @ØAc AöÀ®Àc SÝ,
wfA©@ØÉÌ AöÀ®ÀcR cÉCÉAUÌ ÀÞþTTSmâ©ÉÀ@Ø Þþ@ØÉr @ØÀÌÀaS cñ °r@Ø
oÀÌ ; 1930-jÌ °rÀ@ØÌ TÀoF ©ÉJÌ @ØÉcF R ®ÊfÀ©Ì ÀÌÉTFÉAxv@Ø çÞAv
®²ÞkH» çÞUÉg @ØÀÌ ÞþA©A¤© öÀÝ sÉÝ ; cÉCÉAUÌ ´ÞÌ ©ÉÌ ÞþgÉc
cFÉÞ@Ø | ~SFA°À@Ø, BfcSÉS^° 1920-Ì °rÀ@ØÌ ÀrKÉer ÀËÀ@Ø @ØAc©É
Þþ@ØÉr @ØÌÀ© èd @ØÀÌ ÀÞþTgÉcÉÞ^ð @ØAc©ÉÝ j@ØAv S©¨S PrUf wiS
@ØÌÀ© ®QØT öÕS | ÞþËT A°@Ø@ØÉÌ @ØAc©ÉÝ A©AS ®Amë© SÝS ©¨AU
@ØÀc ©c AÞþÝÉ / ~ÉJA@ØÀc O¨²cS ©c Àmª°@ØpG ÞÉШOkH» cFAË©
@ØÀÞÉÀU ÕÌ TÀ©É åýFÉA®@ØÉU rN°c^Î R ÞCüA½ cFcöÉÌ @ØÀÌ
ÀÞþÀTÌ ~S¨gkA©À@Ø Þþ@ØÉr @ØÀÌÀaS | ÞÀÌ ~crF ©ÉJÌ ÀÞþÀTÌ
@ØAc©ÉÌ PrUfR ÞAÌcA©»© öÀÝ sÉÝ, jÀ©ÉvÉ åýFÉA®@ØÉU SÉ-ÀËÀ@ØR
©É ©ÉJÌ j@Ø ASBmª PrUfÀ© ÞAÌH© öÝ | BfcSÉS^° ©ÉJÌ OÉÌÞÉÀrÌ
BSBfcÀSÌ @ØÀiÉÌ ®ewþÉT R SÉSÉÌ@ØÀTÌ ~AmÏÌ©É ASÀÝ TöÉS @ØAc©É
ÌOSÉ @ØÀÌ ÀwÀaS ; À®ZÉÀS ÀÞþT ~S¨ÞAmÏ©, sA°R Aöe®É R AÌÌe®ÉÌ
~ÉA°T©É @ØZÀSÉ ´ÞAmÏ©, sA°R ©ÉÌ ~Ao@ØÉerq 1940-jÌ ÞÀÌ Þþ@ØÉAr©
öÝ | ©Éq 1930-jÌ °rÀ@Ø ©ÉJÌ ÀÌÉTFÉAxv@Ø ÞþgÉc Às ~A© wgfÌ R
°kÌAcmäÉÌf AaÀUÉ ©É ®öÀBq c¨IÀ© ÞÉÌÉ sÉÝ ; jTS A@Ø rA½
OÀÁÉÞÉoFÉÝR Þ¡ÉÀrÌ °rÀ@Ø jq ÞþgÉc ÀËÀ@Ø T¨½ öÀ© ÞÉÀÌSAS |
A@ا ®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ @ØòimªÌAv, @ØËSgAÊAv, AaÀUÉ mª©^¢
| ÞþËT ÀËÀ@Øq @ØËF cÉeUÉ ©ÉJÌ ÞþoÉS ~cU²cS, jÀ@ØcÉÀÌ P°SA^°S
BfcÀSÌ gÉKÉÝ cÉ ©ÉÌ @ØÉaÉ@ØÉAa À@ØÉÀSÉ PrUfÀ© Às ~ÉÀ°M @ØAc©É
ÌOSÉ ®¯ºc, ©É BfcÀSÌ ÀrÀK Ìcf^°þSÉË c¨ÀIAaÀUS, ©c¨R ÔöiÉl
À°ZÉÕÌ TÀ©É @ØAc©ÉÀ© j gÉKÉ cFcöÉÌ @ØÌÀ© AwÀÝ ©ÉÌ ´hOÉÌHÀ@Ø
A@Øa¨vÉ ÀÞUc @ØÌcÉÌ ÞþÀÝÉBÀS Ô@ØÌÀUTÕ, ÔA°ÀUTÕ, ÔcUÀUTÕ,
ÔOUÀUTÕ q©FÉA° rN° cFcöÉÌ @ØÀÌS | P°SA^°S @ØËF gÉKÉÀ@Ø öÝÀ©É
©ÉJÌ @ØAc©ÉÌ ÞÀQØ A@Øa¨vÉ c^Î¨Ì cÉ @Ø@Ø»r TÀS öÀ©É | BfcÀSÌ
ÀrK UÀ£ðÌ @ØAc©ÉÝ R wÉÀS A©AS ©ÉJÌ AOÌÉOAÌ© ©l®T rN°cñU
åýFÉA®@ØÉU PrUfÀ©q ~ÉrþÝ ASÀÝAaÀUS | ~SFA°À@Ø BfcSÉS^°R @ØËF
gÉKÉ cFcöÉÌ @ØÀÌAaÀUS, ©Àc ©É ÞþoÉS© 1940-jÌ ÞÀÌ | ÞþËTA°À@Ø
A©AS ©ÉJÌ @ØAc©ÉÝ ®Éo¨ wÀ°FÌ AnØÝÉÞ°R cFcöÉÌ @ØÀÌS ~B®þ | ®¨gÉK
1930-jÌ °rÀ@Ø ©ÉJÌ cÝ:®A^Î@ØÉU ~A©cÉAö© @ØÀÌ @Øf ´ÞÉÀÝ Às
Ìcf^°þSÉË R BfcSÉSÀ^°Ì ÞþgÉc ~ÀS@ØvÉ jA¦ÛÀÝ ASBmª j@ØAv
@ØËSPrUf wiS @ØÌÀ© ®QØT öÀUS, ©É gÉcÀ© ÀwÀU AcmëÀÝ ö©cÉ@Ø öÀ©
öÝ | j @ØÉB Às ®öB AaÀUÉ SÉ ©É c¨IÀ© ÞÉÌÉ sÉÝ jAv UQØ @ØÀÌR Às
@ØAc©ÉÝ @ØËFgÉKÉ cFcöÉÀÌ ©ÉJÌ ®TÀwÉnfÝ @ØAc ©ÉJÌ ÞÀÌR @ØTq ´A°©
öÀÝÀaS |
®¨gÉÀKÌ PrUfÌ j@ØAv AcÀrK æH ~crFq, jce ~coÉAÌ© gÉÀcq, ©ÉJÌ
®öBÀcÉoF©É | BfcSÉS^°-ÞÌc©»f ~ÉÌ À@ØÉÀSÉ ÞþËT ®ÉAÌÌ @ØAcq
ÀcÉoöÝ @ØAc©ÉÝ °¨Àc»ÉoF©ÉÀ@Ø ÞAÌöÉÌ @ØÌcÉÌ cFÉÞÉÀÌ ®¨gÉÀKÌ
TÀ©É ®Éö®f öÀ© ÞÉÀÌSAS | °¨Àc»ÉoF©ÉÌ TÉoFÀT, °¨çö R @ØÄ@ØA\Þ©
rN°c^Î cFcöÉÌ @ØÀÌ ÞÉi@Ø-ÞÉAi@ØÉÌ ~ÀcÉowTF©É R ~Ú©É ©ÉJÀ°Ì
ÀOÉÀZ ~ÉC¨U A°ÀÝ À°AZÀÝ A°ÀÝ j@Ø Þþ@ØÉÌ ®kQØë R Þþha^ð
gfA© Þþ°r»ÀSÌ TÉoFÀT ©ÉJÀ°Ì ®²gþT ~É°ÉÝ @ØÀÌ ÀSRÝÉÌ Às
ScFÀwM¦ÛfÝ
ÌfA© cÉeUÉ @ØAc©ÉÌ BwÀ© Acer r©ÉN°fÀ© ®¨ÞþA©A¤© R
cXoTkU öÀÝÀa, ®¨gÉK cÌÉcÌq ©ÉÌ AcÞÌf© oÉÌÉÝ @ØÉcF®pAÄ @ØÀÌÀaS |
|
@ØAc cUÀ© ®ÉoÉÌH© ~ÉTÌÉ c¨AI j@Ø Í°É®FÞþcH TÉS¨K -
A@Øa¨vÉ AcKu R °¨:ZAcUÉ®f ; @Ø\ÞSÉÌ j@ØvÉ ~Éha^ð©É ©ÉÀ@Ø ÀsS
AWÀÌ ËÉÀ@Ø ®c»°É | A@ا ®¨gÉÀKÌ @ØAc®«É AaÀUÉ ~SFÌ@ØT - À®q
1940-jÌ °r@Ø ÀËÀ@Øq A©AS ®ewþÉÀTÌ @ØAc, P°SA^°S ~ÉUÉÞOÉAÌ©ÉÌ
@ØAc, ®ÉoÉÌH TÉS¨ÀKÌ ~ÉvÀÞMÀÌ ®¨Z°¨:ÀZÌ @ØAc ; @ØAiS cÉmäÀc
©ÉJÌ AO^äÉÌ Þþ®ÉÌ | ©ÉJÌ @ØAc©É ÞÀ¦Û TÀS öÝ A©AS ÀsS TöÉSwÌfÌ
ÞË OUÀ© OUÀ© AUZÀaS, öÉÀvcÉBÉÀÌ ®ö®þ TÉS¨ÀKÌ À@ØÉUÉöÀUÌ TÀoFR
ÀsS ©ÉJÌ ®öB ~ËO wgfÌ ´hOÉÌH oÂAS© öÀha | Ìcf^°þSÉË AUÀZÀaS,
Ô®öB @ØËÉ AUZÀ© ~ÉTÉÝ @Øö Às ? ®öB @ØËÉ sÉÝ SÉ ÀUZÉ ®öÀBÕ |
®¨gÉK ®öB @ØËÉ ®öÀB AUZÀ© ÞÉÌÀ©S, ©ÉJÌ ~ÀS@Ø @ØAc©Éq cÉeUÉ
@ØÉcFBwÀ©Ì ®öB©T ; ~ËO ©É ~A© wgfÌ - öiÉl @ØÀÝ@ØAv ~ÉÞÉ© ®ÌU
ÞCüA½Ì TÀoF ~A£ðm¬Ø¨AUÀÊÌ TÀ©É Þþ¿BÂAU© öÀÝ RÀi À@ØÉÀSÉ ~ÀTÉW
®©F |
®¨gÉÀKÌ @ØAc©ÉÝ Às cÉeUÉ @ØÉÀcF j@ØAv A°Sc°ÀUÌ ÞÉUÉ ®kAO©
öÀÝAaÀUÉ ©ÉÌ @ØÉÌH ~S¨®^ÎÉS ®öB SÝ ; ©Àc A@Øa¨ ~ÉeAr@Ø
~ÉÀUÉ@ØÞÉ© @ØÌÀ© ÞÉÌÉ sÉÝ : @ØËF gÉKÉÝ @ØAc©É ÌOSÉ @ØÌÀU ©ÉÌ
gÉc ´hOÀ@ØÉAv mÞr» @ØÀÌ SÉ jq TÀT» j@ØAv AcrÂÉ® 1930-jÌ °r@Ø
Þs»^ä UÉAU© öÀÝ jÀ®AaÀUÉ : @ØAc©ÉÌ gÉKÉ A@Øa¨vÉ ©l®T rN°cñU
öÀc, A@ØecÉ aÀ^°Ì ÞþÀÝÉBÀS ©ÉÌ TÀoF jTS @Ø©æAU ´Þ@ØÌH ËÉ@ØÀc
sÉ ©ÉÀ@Ø P°SA^°S @ØËF gÉKÉ ÀËÀ@Ø ´JO¨À© ÞþA©A¤© @ØÌÀc - jq
AaÀUÉ ÞþOAU© AcrÂÉ® | A@ا ÞþËT AcrÂs¨ÀXoÌ ÞÀÌ@ØÉÌ ÞpAËcf j©
AST»T R @ØÀiÉÌ çÞ oÉÌH @ØÀÌ Às @ØÉÀcF ~ÉÀw@ØÉÌ À®q åýFÉA®@ØÉU
Amð£o©É R T£ð©É ~ÀSÀ@Øq s¨ÀwÉÞÀsÉwf cÀU mªf@ØÉÌ @ØÀÌ ASÀ©
~mªf@Øp© öS | AXª©fÝ AcrÂs¨Xo èd öRÝÉÌ ÞÌ TÉS¨ÀKÌ jq AåýÄ
g¨cSÀcÉo AåýÄ©Ì öÀÝ ÞÀ¦Û, ®¨@ØÉ^ä gÁÉOÉs» ÀUÀZS À®q ~AcmëÌHfÝ
@ØAc©É -
Àö TöÉBfcS, ~ÉÌ j-@ØÉcF SÝ jcÉÌ @ØAiS @ØÀiÉÌ
w°F ~ÉÀSÉ | Þ°UÉAU©F-IßÉÌ T¨Àa sÉ@Ø, wÀ°FÌ @ئÛÉ
öÉ©¨A¦ÛÀ@Ø ~ÉB öÉÀSÉ | ÞþÀÝÉBS ÀSq @ØAc©ÉÌ Amð£o©É --
@ØAc©É, À©ÉTÉÝ A°UÉT ~ÉBÀ@Ø
a¨Av, QبoÉÌ ÌÉÀBF ÞpAËcf w°FTÝ : ÞkAH»TÉ-OÉJ° ÀsS
IU®ÉÀSÉ dAv |
jq @ØAc©ÉÀ@Ø ®¨gÉÀKÌ
@ØÉcFBfcÀSÌ ÔTFÉASÀ¬ØÀmvÉÕ cUÀ© ÞÉÌÉ sÉÝ | A©AS @ØAc©ÉÀ@Ø a¨Av
SÉ A°ÀÝR ©ÉÀ@Ø w°FoT»f @ØÌÀ© ®QØT öÀÝAaÀUS À®q OA\UÀrÌ °r@Ø
ÀËÀ@Øq ; w°FTÝ j@Ø ÞpAËcfÀ© cÉ® @ØÀÌ A©AS w°FmÞr»f @ØÉcFPrUf
wiS @ØÌÀ© ®ÀOÄ öÀÝAaÀUS ; sZS ©ÉJÌ @ØAc©ÉÌ ~^äFATU ~ÉÀa
(´°ÉöÌH : ÔÞþmäÉcÕ) ©ZSR ©ÉÌ rÌfÌ cAU¤ wÀ°FÌ TÀ©É ÇB¨ R ®¨iÉT
| j ®ÀLLªR ©É Þþ@Øp© ~ÀË»q @ØAc©É - jqZÉÀSq @ØAc ®¨gÉÀKÌ BÝ |
jq S©¨S PrUfÀ© ÀËÀ@Ø cÉCÉAUÌ TÀS j@ØAv mÏÉÝf ~É®S ~Ao@ØÉÌ
@ØÌÉÌ BSF Às wgfÌ ~ÉLëAcrÂÉÀ®Ì ÞþÀÝÉBS, ©É ©ÉJÌ AaÀUÉ |
wf©É cÀ^°FÉÞÉoFÉÝ R P¬ØB ~ÉöÀT° P¬ØB-jÌ ®ÀÊ
BAB»ÝÉÀ©; jce c^Ψ ÀöT^ä T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ ®ÀÊ
ÀÞþÀTÌ @ØAc©É AUÀZ A©AS ~ÉLëÞþ@ØÉr @ØÀÌSAS ;
j cFÉÞÉÀÌ ~crFq A©AS cFA©nØTf @ØAc ; ©Àc UQØHfÝ jR, Às AS®w»
ÀÞþTR AcÀrK ~ÉÀ®AS ©ÉJÌ ÞþËT ÀsMcÀSÌ @ØAc©ÉÝ | ÀÞþT R Þþ@ØpA©
- jq °¨qAv AcKÀÝ @ØAc©É AcÀrK SÉ AUÀZR @Øf @ØÀÌ A©AS
ÞÉi@Ø®TÉÀB ®TÉ°p© öÀUS ? ~\Þ @ØËÉÝ j-ÞþÀrðÌ ´«Ì À°RÝÉ ®öB SÝ ;
©Àc j@ØËÉ ~crFq cUÀ© öÀc Às A©AS Acer r©ÉN°fÌ cÉCÉAUÌ BSBfcS R
©ÉÌ TÉSA®@Ø BfcSÀ@Ø gÉÀUÉ c¨IÀ©S | BfcS®ewþÉT R ®ÉoÉÌH TÉS¨ÀKÌ
TÀSÌ ´ÞÀÌ ©ÉÌ ~AgwÉ© ©ÉJÌ @ØAc®«ÉÀ@Ø cÌÉcÌq ~ÉÀUÉA¦Û© @ØÀÌ
jÀ®Àa | ÀÞþT cÉ AS®w» Þþ©FQØgÉÀc ~ÀS@Ø ÀQØÀnq cFA½TÉS¨ÀKÌ
AO^äÉÀ@Ø ~Éha^ð cÉ ÞþgÉAc© @ØÀÌ SÉ ; SÉSÉ ÞAÌAmÏA©Ì mëpA©,
®ÉoÉÌH @ØÀËÉÞ@ØËS R AcAg^ð cFcöÉAÌ@Ø ZÐAO^äÉ TÉS¨ÀKÌ TÀS
ÞþA©ASÝ© jTSgÉÀc sÉRÝÉ-~É®É @ØÀÌ, sÉÀ@Ø Þþ@ØÉr @ØÌÀ© ÀwÀU
w°FoT»f @ØËFgÉKÉq ´Þs¨½ ; ÀÞþT cÉ Þþ@ØpA©À@Ø ASÀÝ @ØAc©É AUZÀU
öÝÀ©É ~Ao@Ø ÀÞUc©ÉÌ ÞþÀÝÉBS öÝ | ®¨gÉK ©ÉJÌ PrUfÌ ÞÀQØ ´Þs¨½
AcKÀÝq @ØAc©É AUZÀ©S ; ~ËcÉ AcKÀÝÉÞÀsÉwf j@ØAv PrUf A©AS wiS
@ØÀÌ ASÀÝAaÀUS | ©ÉJÌ jq cAU¤ ÀTMAU@Ø©Éq ÞÉi@ØÀ°Ì mÞr»
@ØÀÌAaÀUÉ, ©ÉJÀ@Ø j@Ø ÞþgÉcrÉUf @ØAcÌ ~É®ÀS ÞþA©A¤© @ØÀÌAaÀUÉ
|
jcÉÀÌ ®¨gÉÀKÌ @ØÀÝ@ØAv @ØAc©ÉÌ ~erAcÀrK ASÀÝ
~ÉÀUÉOSÉ @ØÌÉ sÉ@Ø | ©ÉJÌ cñ @ØAc©Éq cñÞAi© R BSAÞþÝ ; ÞþcÀ^ÎÌ
®fAT© ÞAÌ®ÀÌ ~\Þ @ØÀÝ@ØAvÌ ~ÉÀUÉOSÉq ®¯ºc |
~ÉÀwq cÀUAa, ©ÉJÌ @ØAc©ÉÌ ®öBÀcÉoF©É ´À\UZÀsÉwF ; "I¨UÀ©
I¨UÀ©" @ØAc©ÉÝ A©AS AUZÀaS :
"... ~ÉTÉÌ Às c^ΨÌÉ ÞpAËcfÀ@Ø c°UÉÀ© cÀUAaÀUÉ
LªÌ ®qÀ© SÉ ÀÞÀÌ jZS ©ÉÌÉ ASÀBÌÉq ASÀBÀ°Ì c°ÀU
À¬ØÀUÀa | ... "
jAv j@ØAv ®ÌUcÉ@ØF, °póä
´hOÉÌH, A@ا jAv @ØÀËÉÞ@ØËÀSÌ TÀoFR @ØAc öÝÀ©É @ØZÀSÉ cÀU
ËÉ@ØÀcS, jTS ~S¨TÉS cÉ @Ø\ÞSÉ @ØÌÉ sÉÝ | UQØHfÝ, ÀTMAZ@Ø
gÉKÉÀ@Ø AcÀrK ÞAÌc©»S SÉ-@ØÀÌq jZÉÀS @ØAc©ÉÝ cFcöÉÌ @ØÀÌÀaS
A©AS | Acer r©À@ØÌ ~ÉÀÌÉ cñ cÉCÉAU @ØAc jq ÞCüA½AvÀ@Ø jÀ©É
®öÀB AUZcÉÌ ®Éö® ®¡Ý @ØÀÌ ´iÀ© ÞÉÌÀ©S SÉ, ©ÉJÌÉ ®¯ºc© jAvÀ@Ø
~ÉÀÌÉ A@Øa¨vÉ mÞÄ, Þþha^ð R cFµSÉTÝ @ØÌÀ© OÉqÀ©S | ~mÞÄ©É,
~@ØÉÌH Ìö®FTÝ©É, °¨çö rN°cÀ^ÎÌ cFcöÉÌ R qhaÉ@Øp© °¨Àc»ÉoF©ÉÌ
®ÀÊ cÉeUÉ @ØAc©ÉÌ ÞÉi@ØÞÉAi@ØÉ ®¨ÞAÌAO© ; À@Ø´ À@Ø´ jqæAUÌ
ÞþA© ~É@ØpÄ öÀÝq @ØAc©ÉÞÉi @ØÀÌ ËÉÀ@ØS | ®¨gÉK jq oÉÌÉÌ cÉqÀÌ
~cmÏÉS @ØÀÌÀaS ; ´ÞÀÌÌ ÞCüA½Ì TÀ©É ~ÉÀÌÉ ~B®þ ´°ÉöÌH ´Xop©
@ØÌÉ sÉÝ |
"öÝ SÉ" @ØAc©ÉAv jTSq, Às 1900 cÉ 1920 ®ÉU SÉwÉ°R À®AvÀ@Ø
~ÀSÀ@Øq @ØAc©É cÀU TÉSÀ©q OÉqÀ©S SÉ | Ìcf^°þSÉË jAv Þ¦ÛÀU
®¯ºc© Ac̽q öÀ©S | ÞþËT @ØÀÝ@ØAv an :
"@ØAc©É OÉq ? TÉÞ @ØÌÀcS, öÝ SÉ | @ØUTvÉ
Ai@Ø @ØU SÝ À©É @ØAcÌÉR SÝ °ÉJÀ¦ÛÌ Ai@Ø TÝSÉ |
öÝ SÉ | ..."
©Àc jq @ØÀËÉÞ@ØËSoT»f gÉKÉR
®¨gÉÀKÌ ÀUZSfÀ© Þþ@Øp© @ØAc©É öÀÝ ´ÀiÀa | j @ØAc©ÉAv öÝÀ©É
~ÉcpA«Ì ´ÞÀsÉwf SÝ, Þ¦ÛcÉÌ ´ÞÀsÉwf ; jAv Þ¦ÛÀU @ØËÉæAUÌ
®ÉoÉÌHLª R @ØAcÌ mªgÉcA®Xo Ô~ÉqÌASÕ cÉÌ cÉÌ AO^äÉÝ A¬ØÀÌ ~ÉÀ®
| ®ÉoÉÌHÀLªÌ jq Às ®öB Þþ@ØÉr, jq Às ~SÉAcU c¨AXo°fAóä, jÌ
TÀoFq À@ØÉËÉR ~®ÉoÉÌHLª ASAö© ÌÀÝÀa | "@ØUTvÉ Ai@Ø @ØU SÝ À©É"
jq rN°æha ®¨gÉK aɦÛÉ ~SF À@ØÉÀSÉ @ØAc ÀcÉoöÝ AUZÀ© ÞÉÌÀ©S SÉ,
cÉ AUZÀ© OÉqÀ©S SÉ |
"j@ØAv @ØAc©ÉÌ BSF"-À© A©AS AUZÀaS :
"j@ØAv @ØAc©É ÀUZÉ öÀc | ©ÉÌ BÀSF À°ÝÉÀU
À°ÝÉÀU jJÀ@Ø À°Ý @ØÉÌÉ ~SÉw© j@ØA°ÀSÌ
¬ØÀ©ÉÝÉ, Tp©F¨gÝÀ@Ø ¬ØÉJA®À© UvÀ@Ø A°ÀÝ ATAaU
jÀwÉÝ ~É@ØÉr-cÉ©É® T¨ZAÌ© wÉÀS, wB»ÀS ©ÉÌ SZ°Þ»ÀH
~ÉJ@ØÉ S©¨S ÞpAËcf, ~B®þ T¨Z, ®fTÉöfS gÉÀUÉcÉ®É
| j@ØAv @ØAc©É ÀUZÉ öÝ ©ÉÌ BÀSF |"
SwÌBfcS
Ai@Ø jÀ©ÉvÉq Bfc^ä öÀÝ oÌÉ A°© ®¨gÉÀKÌ @ØUÀT | ÔATAaUÕ AcÀrK
©ÉlÞs»ÞkH» ©ÉJÌ @ØAc©ÉÝ | TÀS ÞÀ¦Û, sZS sÉ°cÞ¨Ì AcrÂAc°FÉUÀÝ
Þ¦Û©ÉT, aÉn q´ASÝÀSÌ ÀS©ÉÌÉ åýÉÀ® jÀ® gÉKH À°cÉÌ ®TÝ ~ÉTÉÀ°Ì
cUÀ©S Às ÕjÞAUAv@ØFÉUÕ öRÝÉ ®¯ºcÞÌ SÝ, ®cÉqÀ@Øq ÔÞAUAv@ØFÉUÕ
öÀ© öÀc ; j-Þþ®ÀÊ j@Ø ÀS©É ®¨gÉÀKÌ ÞCüA½ ´Xop© @ØÀÌ cÀUAaÀUS ,
" ÔATAaÀU sÉÀc SÉ cÀU @ØÀÌa oS¨@ØgÉCÉ ÞH, ~É®ÀU À©É ATAaÀUq
~ÉaÕ - Rq Às, sÉÌÉ ATAaÀU sÉÀc SÉ ©ÉÀ°ÌR j@ØvÉ ATAaU ....!"
q©FÉA° |
SwÌBfcÀSÌ AcÞ°®ß¨U©É ©ÉJÌ @ØAc©ÉÝ jÀ®Àa, ~AcmëÌHfÝgÉÀc ;
ÔÀ@ØS jU SÉÕ @ØAc©ÉÌ AST»T ÞAÌHA© cÉÌ cÉÌ ÞÉiÀ@ØÌ TSÀ@Ø
~ÉÀUÉA¦Û© @ØÀÌÀa, ©É AcÀrK UQØHfÝ | jAv ®¨gÉÀKÌ cñUÞAi©
@ØAc©ÉæAUÌ TÀoF ~SF©T |
©Àc SmvÉUABÝÉR Às ~ÉÀ®AS ©ÉJÌ @ØAc©ÉÝ ©É ~crFq SÝ |
Ôs©°kÀÌq sÉqÕ @ØAc©ÉAv ®²ÞkH» ´Xop© @ØAÌ :
~ÉAT s© °kÀÌq sÉq ~ÉTÉÌ ®ÀÊ sÉÝ Àb´ÀÝÌ
TÉUÉwÉJËÉ j@Ø S°fÌ SÉT - ~ÉAT s© °kÀÌq sÉq | ~ÉTÉÌ
ÀOÉÀZÌ ÞÉ©ÉÝ ÀUÀw ËÉÀ@Ø ASÀ@ØÉÀSÉ ´ÀiÉÀS ®ÉAÌ
®ÉAÌ UQØëfÌ ÞÉ ~ÉAT s©
°kÀÌq sÉq |"
jTS ®ÌU, TÉAB»© ~ËO
TT»mÞr»f PrUf cÉeUÉ @ØAc©ÉÝ AcÌU |
A@ا ®¨gÉÀKÌ @ØAc©ÉÌ ~ÉÀUÉOSÉÝ cÉÌecÉÌ çbÛ R AST»T cÉmäÀcq
A¬ØÌÀ© öÝ :
"¬Ø¨UÀ@Ø A°ÀÝ
TÉS¨K c¦Û ÀcAr ATÀËF
cUÉÝ
cÀUq ¬Ø¨ÀUÌ RÞÌ À@ØÉSR A°Sq
~ÉTÉÌ
vÉS ÀSq | ©ÉÌ ÀOÀÝ ~ÉTÉÌ Þa^° ~ÉæÀSÌ ¬Ø¨UA@Ø sÉ
A°ÀÝ À@ØÉSR A°S @ØÉÌR
T¨ÀZÉr öÝ SÉ |"
®TÉB ASÀÝ ©ÉJÌ AcÀrK ®ÀO©S©É
~crFq AaÀUÉ, ©ÉÌ AcmäÉAÌ© ~ÉÀUÉOSÉÌ ÞþÀÝÉBS ~ÉÀa ; ©Àc jZÉÀS
èo¨ j@ØAvTÉn ÞþÉ®AÊ@Ø @ØAc©Éerq ´³p© @ØÌUÉT :
"~ÉAT À°ÀZ jÀ®Aa S°fÌ WÉ¦Û oÀÌ ~É°ÉÝ @ØÌÉ
öÀha Ac°F¨l | gÉÀUÉ @ØËÉ | @ØÀU P©Ìf öÀha c¦Û c¦Û
ÀÌÀUÌ qAµS | Z¨c gÉÀUÉ | TrÉ TÉAa ®ÉÞ cÉW ©ÉA¦ÛÀÝ
qmÞÉÀ©Ì röÌ c®Àa ~ÉTÌÉ ®A©Fq Z¨rf öAha |
A@ا ÀTÉÀvq Z¨rf öAha SÉ sZS À°ZAa - sÉÌ
öÉ© ~ÉÀa ©ÉÌ @ØÉB ÀSq sÉÌ @ØÉB ~ÉÀa ©ÉÌ gÉ© ÀSq ~ÉÌ
sÉÌ gÉ© ~ÉÀa ©ÉÌ öÉ© ÀSq
|"
ÀsÉXopÀcÀr @ØAcBfcÀS ©ÉJÌ
ÞþÀcr :
"Þþg¨, sA° cÀUÉ ~T¨@Ø ÌÉBÉÌ ®ÉÀË U¦ÛÉq À@ØÉÀSÉ
AXªdA½ @ØÌÀcÉ SÉ, ÀSÀcÉ ©fÌ oS¨@Ø | jTAS Àc@ØÉÌ ; Tp©F¨À@Ø
À©É gÝ @ØAÌ ÀËɦÛÉq ; À°ö SÉ-OUÀU, OUÀc À©ÉTÉÌ @ئÛÉ OÉc¨@Ø
|" ©ÉÌÞÌ ~ÉLëÞAÌOÝ °ÉÀS A©AS AUZÀaS :
"~ÉTÉÀ@Ø À@Ø´ @ØAc cU¨@Ø ~ÉAT OÉq SÉ
| @ØÉJÀo @ØÉJo UÉAwÀÝ BfcÀSÌ ÀrK A°S Þs»^ä ÀsS
~ÉAT ÀöJÀv sÉq ~ÉAT ÀsS ~ÉTÉÌ @ØUTvÉ vþÉåvÀÌÌ
ÞÉÀr SÉATÀÝ ÀÌÀZ cUÀ© ÞÉAÌ - jq ~ÉTÉÌ a¨Av gÉq,
~ÉTÉÀ@Ø j@Øv¨ ~ÉæS °ÉR |"
®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ cFA½w© BfcSÉOÌHR AaÀUÉ Àcr cFA©nØTf |
À@ØÉÀSÉ ÀwɤfÌ Þp¤ÀÞÉK@Ø©ÉÌ T¨ZÉÀÞQØf SÉ öÀÝq A©AS cÌÉcÌ AUÀZq
BfAc@ØÉ ~B»S @ØÀÌÀaS | ÀcmvÀ®UÉÌ ÀUZ@Ø À©É AaÀUS SÉ
À@ØÉÀSÉA°Sq A@Øa¨vÉ ~®haU©ÉÀ©q BfcS À@ØÀvÀa ©ÉJÌ | ~ËO jq
~A©®ÉoÉÌH BfcSPrUfÌ ®ÀÊ ©ÉJÌ AUZSPrUfÌ À@ØÉËÉÝ ÀsS ATU AaÀUÉ ;
j@ØAvÀ@Ø ~SFAv ÀËÀ@Ø ÞpË@Ø @ØÀÌ À°ZcÉÌ ´ÞÉÝ ÀSq | ©ÉJÌ w°FR
cFA©nØTf ; mªgÉcA®Xo Ô~ÉqÌASÕ À®ZÉÀSR Ac°FTÉS | ®cÀQØÀnq ©ÉJÌ
j@Ø cAU¤ ASBmª©É AaÀUÉ ; ©ÉÌq ÀBÉÀÌ °fW» aÝ °rÀ@ØÌ ~Ao@Ø
ÀUZÉÀUAZ @ØÌÀ© ®QØT öÀUS | jÀ©É °fW»@ØÉU sÉcl Z¨c @ØT cÉCÉAU
@ØAcq ®AnØÝ ËÉ@ØÀ© ÀÞÀÌÀaS | q°ÉSf^äS Às-®Tmä @ØAc °¨Àc»ÉoF©ÉÝ
R °¨çö©ÉÝ ~ÉrþÝ ASÀÝ cÉCÉAUÌ TÀS mÏÉÝf ~É®S ~Ao@ØÉÌ @ØÌÀ©
®ÀOÄ, ®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ BfcS R ®pAÄ@ØT» ÀËÀ@Ø ©ÉJÀ°Ì öÝÀ©É
AcÀrK A@Øa¨ ArQØÉwþöH ®¯ºc R ÞþÀÝÉBSfÝ | °fW»Éݨ jq @ØAcÌ
@ØAc©ÉR °fW»Éݨ öÀc ; ~ÉB ÀËÀ@Ø cñ c®^ä ÞÀÌR ¬Ø¨U ¬Ø¨v¨@Ø cÉ
SÉ ¬Ø¨v¨@Ø cÉCÉAUÀ@Ø ©ÉJÌ @ØAc©É cÉÌecÉÌ Þ¦ÛÀ©q öÀc | Þ°ÉA©@Ø
@ØAcÌ qA^°þÝwþÉöF BfcÀSÌ ÞË OUÉ ÀrK öÀUR cÉCÉAUÌ ÞpAËcfÀ© ©ÉJÌ
®pAÄ@ØÀT»Ì ÞAÌcþÉB@Ø©É ~cFÉö©q ÌqÀUÉ |
(ÀUZ@Ø ~É^äB»ÉU R mëpA© ÀËÀ@Ø A@Øa¨ A@Øa¨ ´XopA© ®ewþö @ØÀÌÀaS; g¨U-n¨Av TÉB»SfÝ)
¬ØA@ØÀÌÌ ~ÉUZÉ\UÉ (2003, ÔAc@Ø\ÞÕ)
®É°É-@ØÉÀUÉ AmÏÌAOnæAU ®¨gÉK
T¨ÀZÉÞÉoFÉÀÝÌ Ô@ØAc©É ®ewþöÕ (1T ZÐ; À°ÕB, 1993) ÀËÀ@Ø ÀSRÝÉ
öÀÝÀa
| |